Wydawca treści Wydawca treści

Hodowla lasu

10.02.2014 | Urszula Korenkiewicz-Jadeszko

Zgodnie z przyjętymi uwarunkowaniami prawnymi, celem gospodarstwa leśnego jest kształtowanie lasu wielofunkcyjnego, trwałego, ekologicznie zrównoważonego, a zatem zbudowanego zgodnie z prawami rządzącymi ekosystemami leśnymi. W hodowli
i urządzaniu lasu przyjmuje się, że celem długookresowym jest model drzewostanu dojrzałego. W celu opracowania prawidłowych zaleceń odnośnie działań gospodarczych niezbędne jest dokładne rozpoznanie warunków siedliskowych, dobra inwentaryzacja drzewostanu i możliwie dokładna wiedza o historii drzewostanu, tj. o zabiegach wykonywanych w okresach poprzednich i ich efektach. Zabiegi określane w trakcie inwentaryzacji drzewostanu mają charakter ogólny i dotyczą rodzaju zabiegu i jego pilności. Całokształt szczegółowego planowania hodowlanego oraz możliwość wprowadzania zmian do ustalonego celu finalnego i celów okresowych (pośrednich) należy do personelu nadleśnictwa, znającego lepiej obiekt planowania i mającego możliwość stałej kontroli efektów podejmowanych działań. Podstawowym dokumentem określającym sposoby
i metody prowadzenia prac z zakresu hodowli lasu są Zasady Hodowli Lasu wprowadzone
w życie Zarządzeniem Nr 53 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 21 listopada 2011 roku.

Podstawą do planowania czynności hodowlanych w całym cyklu produkcyjnym jest typ drzewostanu, który ukierunkowuje proces produkcji leśnej. Hodowlany cel produkcji leśnej jest realizowany poprzez właściwe postępowanie w poszczególnych fazach wzrostu i rozwoju drzewostanów.

Aby spełnić w/w zadanie Nadleśnictwo Pomorze dąży do:

-	wyhodowania młodników o właściwym składzie gatunkowym,
-	doprowadzenia do właściwego składu drzewostanów poprzez odpowiednio wykonywane zabiegi pielęgnacyjno-selekcyjne,
-	maksymalnego uwzględniania lokalnych warunków siedliska,
-	właściwego zagospodarowania w lasach ochronnych i zapewnienia wypełnianych przez nie funkcji, dla których zostały wydzielone,
-	wzbogacania składu gatunkowego drzewostanów i stosowania różnych form zmieszania w zależności od istniejących mikrosiedlisk,
-	maksymalnego wykorzystania odnowień naturalnych,
-	biologicznej zabudowy obrzeży lasu i dróg oraz linii podziału powierzchniowego,
-	rozszerzania zakresu pielęgnacji siedlisk i wzbogacania biocenoz leśnych,
-	zakładania wzdłuż dróg i szlaków komunikacyjnych pasów obsadzonych gatunkami liściastymi mając na uwadze ochronę przeciwpożarową oraz aspekty krajobrazowe,
-	stosowania odpowiednich środków i metod zabezpieczania upraw przed zwierzyną,
-	nie zalesiać łąk, poletek łowieckich, składnic przykolejowych i innych nieleśnych otwartych powierzchni.

NASIENNICTWO I SELEKCJA

Wyłączone drzewostany nasienne

Na terenie nadleśnictwa wyznaczono 8 wyłączonych drzewostanów nasiennych (dwadzieścia sześć wydzieleń) o łącznej powierzchni 305,86 ha. Są to drzewostany z panującą sosną V-IX klasy wieku oraz jeden drzewostan z panującym świerkiem VI klasy wieku.

Gospodarcze drzewostany nasienne

Gospodarcze drzewostany nasienne to korzystnie wyróżniające się swoją jakością hodowlaną i użytkowane rębnie w latach dobrego lub przynajmniej średniego urodzaju nasion. Od drzewostanu tej kategorii wymaga się, aby były rodzime (nie dotyczy gatunków obcych), w wieku rębnym lub bliskorębnym, a tworzące je drzewa wykazywały pełną zdrowotność, dobrą jakość i dużą produkcyjność w porównaniu z innymi drzewostanami tego samego gatunku i wieku, rosnących na takim samym siedlisku. Gospodarcze drzewostany nasienne zajmują powierzchnię 903,93 ha.

Wykonywanie cięć sanitarno-selekcyjnych w wyłączonych i gospodarczych drzewostanach nasiennych jest zgodne z założeniami Programu ochrony leśnych zasobów genowych i hodowli drzew leśnych w Polsce na lata 2011-2035.

Uprawy pochodne i bloki upraw pochodnych

Uprawy pochodne i bloki upraw pochodnych, w których materiał sadzeniowy pochodzi z nasion zebranych w wyłączonych drzewostanach nasiennych, będą stanowić
w przyszłości udokumentowaną bazę nasienną, pokrywającą zapotrzebowanie gospodarstwa leśnego na nasiona o wysokiej wartości hodowlanej. Uprawy zakładane są w ten sposób, aby tworzyły jak największe zwarte bloki, w których zapylanie i krzyżowanie odbywać się będzie przede wszystkim między potomstwem pochodzącym z wyłączonych drzewostanów nasiennych. Termin „bloki upraw pochodnych" przyjęto dla powierzchni powyżej 15 ha.

Na terenie Nadleśnictwa Pomorze uprawy pochodne zajmują powierzchnię 102,66 ha, z czego 96,93 ha znajduje się w granicach bloków upraw pochodnych. Realizowanych jest
9 bloków upraw pochodnych o łącznej powierzchni 203,36 ha. Poza blokami znajduje się 5,73 ha upraw pochodnych. Gatunkiem panującym w uprawach jest sosna i świerk.

Drzewa mateczne (dawniej doborowe)

Drzewa mateczne gatunków rodzimych powinno wybierać się tylko w wyłączonych drzewostanach nasiennych i gospodarczych drzewostanach nasiennych. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się wybór drzew matecznych w innych niż nasienne obiektach (rezerwaty, drzewostany innych gatunków z udziałem gatunku wybieranego). Przy wyborze drzew analizuje się przede wszystkim ich cechy jakościowe, te bowiem są w znacznie większym stopniu uwarunkowane genetycznie niż cechy ilościowe - przyrostowe.

W Nadleśnictwie Pomorze zarejestrowano w Krajowym Rejestrze Leśnego Materiału Podstawowego 50 drzew matecznych.

SZKÓŁKARSTWO

Nadleśnictwo Pomorze posiada szkółkę gospodarczą o powierzchni 3,97 ha. Powierzchnia ta jest w pełni wystarczająca do zabezpieczenia lokalnych potrzeb na materiał sadzeniowy do prac odnowieniowych i zalesieniowych.

Przeciętnie rocznie produkuje się w tutejszej szkółce około 1125 tysięcy sztuk sadzonek.

Produkuje się sadzonki około 20 gatunków drzew i krzewów leśnych (m.in.: sosna, świerk, modrzew, dąb, brzoza, olsza czarna, grab, klon, jawor, lipa, buk, jarzębina, dzika jabłoń, trzmielina, szakłak itp.) o symbolach produkcyjnych: 1/0, 2/0, 1/1, 2/1, 1/ 2, 2/2, 1,5/1,5.

Produkcja szkółkarska Nadleśnictwa Pomorze zabezpiecza materiał sadzeniowy na odnowienia i zalesienia w lasach państwowych oraz potrzeby prywatnych właścicieli.

Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Jak prawidłowo dokarmiać ptaki?

25.11.2015 | Krzysztof Maciejunas

sikora.JPG

- trzeba pamiętać o kilku ważnych zasadach...

Zima to ciężki okres dla ptaków. Leżąca wiele miesięcy pokrywa śnieżna i krótkie dni utrudniają zdobycie wystarczającej ilości pożywienia. Ptaki starsze, chore bądź osłabione mają nikłe szanse doczekania wiosny. Na szczęście wiele z nich możemy uratować poprzez rozsądne dokarmianie. Istotne jest by zdawać sobie sprawę w jaki sposób możemy pomóc ptakom, w najtrudniejszym dla nich okresie, tak aby im niechcąco nie zaszkodzić. Postaram się wymienić kilka podstawowych informacji na ten temat.

Po pierwsze należy podkreślić, że dokarmianie dzikich zwierząt w tym również ptaków nie zawsze jest wskazane. Nie należy dokarmiać ich w okresie letnim ani gdy temperatura przekracza 0⁰C. Wiąże się to z przyzwyczajeniem do łatwego pokarmu, tłumieniem ich instynktu przez co stają się niesamodzielne. Przy odwilży ptaki mają mniejszy apetyt, łatwiej im znaleźć pokarm naturalny a ciepło i woda z topniejącego śniegu powoduje psucie się pozostałej w karmnikach karmy.

Karmę należy wykładać tylko podczas mrozów i przy długotrwałych intensywnych opadach śniegu w takiej ilości, którą ptaki zjedzą „na raz" by się nie psuła lub nie zamarzła.

Istotne jest miejsce, gdzie zawiesimy/postawimy karmnik lub rozwiesimy karmę. Powinno być osłonięte od wiatru i uniemożliwiające drapieżnikom czajenie się na żerujące ptaki. Szczególnym zagrożeniem mogą być koty domowe.

Jaki karmnik wybrać? - Ważne jest aby konstrukcja karmnika chroniła jedzenie przed zawilgoceniem od śniegu i deszczu. Samodzielne przygotowanie karmnika, nawet najprostszego modelu, jest szczególnie dla dzieci, przednią zabawą i źródłem satysfakcji. Poza tym w sklepach ogrodniczych lub w Internecie można znaleźć bardzo dużo ciekawych konstrukcji. Należy pamiętać by systematycznie czyścić karmnik z odchodów i resztek jedzenia pozostawionych przez ptaki – zapobiegnie to rozwojowi bakterii i grzybów pleśniowych. Wskazane jest też umieszczenie w pobliżu poidła z czystą świeżą wodą.

W zimowym pomaganiu ptakom najważniejszą zasadą jest ciągłość dokarmiania. Konsekwentne dostarczanie pożywienia sprawia, że zwierzęta przywiązują się do okazanego wsparcia i są od nas bardzo uzależnione. W przypadku przerwania karmienia ptaki zamiast szukać pożywienia zmarnują czas i energię na oczekiwanie pomocy. W związku z tym dokarmianie należy kontynuować aż do pierwszych oznak wiosny.

Trzeba pamiętać o tym, że większym zagrożeniem dla naszych skrzydlatych przyjaciół jest głód a nie wysokie mrozy. Szybki metabolizm i mała masa ciała ptaków nie pozwala im na znoszenie długich okresów głodu. Dla utrzymania prawidłowej temperatury ciała muszą one mieść ciągły dostęp do pokarmu. Ma to szczególne znaczenie w drugiej połowie zimy, gdy kończą się ptakom podskórne zapasy tłuszczu, zgromadzone jesienią, a dostęp do pokarmu naturalnego jest bardzo ograniczony.

Czym dokarmiać ptaki? Z pewnością nie mogą to być produkty zepsute albo szybko psujące się, takie jak spleśniały chleb czy warzywa. Może to powodować choroby i śmierć ptaków.

Ptaki szczególnie uszczęśliwi dieta składająca się z ziaren zbóż, konopi, pestek słonecznika, dyni, sezamu, siemię lniane, kaszy, płatków owsianych, kukurydzy, owoców - daktyli, moreli, ligustru, porzeczek, pokrojonych rodzynków, zamrożonych owoców czarnego bzu, aronii, orzechów, w niedużych ilościach także okruchów pieczywa itp. Dobra jest też niesolona słonina lub smalec. Popularne i chętnie zjadane przez ptaki są gotowe masy w postaci kul, rożków i innych kształtów, składające się z tłuszczu i mieszanki wielu rodzajów ziaren.

Pamiętajmy, że sól, ostre przyprawy i dodatki chemiczne znajdujące się w resztkach naszych potraw są dla ptaków szkodliwe.

Dokarmianie ptaków zimą to przykład aktywnej ochrony przyrody, pozwalający na obserwację i bliskie poznanie zwierząt. Jest to nie tylko sposób na zrobienie czegoś pożytecznego i wartościowego, ale również okazja na pogłębienie wiedzy o ptakach, ich różnorodności oraz pięknie. To edukacyjne zajęcie jest również źródłem ogromnej przyjemności, szczególnie jeśli zaangażujemy w nie najmłodszych. Mamy szansę obserwować wiele niezauważanych na co dzień gatunków ptaków – poza pospolitymi sikorami i wróblami często można spotkać np. dzięcioły, sójki, kowaliki, zięby, trznadle, dzwońce, kosy, kwiczoły, w miastach, gołębie, kawki, gawrony i wiele innych.